บ้านหยี่ที่ห้วยยอด

ทุกครั้งที่ได้ไปห้วยยอดเราจะอบอุ่นใจมากๆ ครั้งนี้ก็เช่นกัน เสาร์อาทิตย์ที่ผ่านมาเนื่องจากมีธุระต้องมาประชุมที่ตรัง เราก็ถือโอกาสแวะที่ห้วยยอดไปพบพี่กิจ คุณพี่สาวลูกคุณป้าที่บ้าน บ้านเราเรียกคุณป้าว่า “หยี่” เพราะเราเป็นเชื้อสายจีนแคะ

บ้านหยี่เป็นตึกแถวกลางเมืองบนถนนเส้นหลักของห้วยยอด เป็นตึกสองชั้นยาวมากค่ะ ยาว 42 เมตร ส่วนประวัติครอบครัว เราไม่ค่อยรู้อะไรมาก แต่คิดว่าควรบันทึกเก็บไว้เผื่อให้ลูกหลานได้รู้ ก็เลยถามพี่กิจ และพบว่าจริงๆมีอะไรที่เราไม่รู้เกี่ยวกับครอบครัวมากเลย

เรื่องมันยาวค่ะ ไปเอาข้อเขียนของคุณพี่สาวที่เล่าให้ฟังในไลน์ครอบครัวมาแปะแทนดีกว่า ยังไงเราก็มีประวัติเดียวกัน

__________________________________

วันนี้(เสาร์ 26 กพ.65) ออกจากบ้านราวๆ 8.30 น. มุ่งหน้าไปตรัง ประมาณ 10 โมงถึงบ้านห้วยยอด บ้านเลขที่ 278 ร้านเรืองเขต (เดิม 104 ร้านเรืองเขต) เป็นบ้านที่แม่เกิด อายุร้อยกว่าปีแล้ว

อากุง (พ่อของแม่) ชื่อ ลิ้มฉิ้น แซ่ลิ้ม เป็นจีนแคะ เกิดปี 2421 มาจากเมืองจีนพร้อมคนที่มาจากเมืองจีนด้วยกันและอยู่ด้วยกันที่บ้านนี้ จนจากไปที่ชื่อถ่ามสุก (พี่กิจไม่เคยเห็นหน้า แต่ไหว้ตอนเช็งเม้งทุกปี เพราะหลุมอยู่ใกล้ๆกัน)

อาผ่อ ชื่อ นางเสี่ยน แซ่ลิ้ม(สกุลเดิม จางวาง) พ่อของอาผ่อเป็นกำนันตำบลทับเที่ยง น้องชายของอาผ่อเป็นนายกเทศมนตรีเมืองกันตังคนแรกชื่อนายยาว จางวาง อาผ่อเป็นลูกคนที่ 2 ของกำนันชก จางวาง จากทั้งหมด 4 คน

อากุงมีภรรยาก่อนหน้าอาผ่อของเรา แต่ตายตั้งแต่ยังสาว มีลูกสองคนคือ ถาหยี่ท่าย กับถาหยี่เหลี่ยน อาผ่อเสี่ยนเลี้ยงมาทั้งสองคน

ตัวอาผ่อเสี่ยนเองมีลูก 6 คน คือ ถาหยี่ขุง หยี่กีหล่าน หยี่กียิ่น กิ้วหลิ่น(เป็นอหิวาตกโรคตาย) หยี่กีติ้ง(แม่เรา) และกิ๊วเสื่อง น้องชายของแม่ที่จบจากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯแล้วมาเป็นตำรวจ น่าเสียดายที่เสียไปตั้งแต่ยังหนุ่ม(ตอนเราอายุประมาณ 3 ขวบเศษ)

อากุงมีอาชีพทำเหมือง(เหมืองรู... หน้าตายังไงไม่รู้) ซึ่งก็น่าจะมีฐานะดีพอสมควร จึงสามารถแต่งงานกับลูกสาวกำนันตำบลทับเที่ยงได้ และมาอยู่ด้วยกันที่ห้วยยอด

แต่ต่อมาธุรกิจล้มเหลว ฐานะแย่ลง แล้วอากุง อาผ่อก็จากไปตั้งแต่ลูกยังเล็ก อาผ่ออายุเพียง 42 ปี ลูกๆต้องทำมาหากินเลี้ยงดูกันเอง ถาหยี่ขุงแต่งงานออกไปแล้ว และย้ายไปอยู่ที่คลองจัง อำเภอนาบอน หยี่กีหล่านเป็นสาวงามแต่ไม่ยอมแต่งออก เพราะต้องเลี้ยงดูน้องๆ แม่เคยเล่าว่าอากุงทำขนมจันอับขาย หยี่กีหล่านคงสืบทอดอาชีพนี้มา พี่ๆทำขนมหลายอย่าง แม่ซึ่งเป็นน้องเล็กมีหน้าที่เป็นฝ่ายขาย แม่เคยเล่าว่ามีของดีๆจากปีนังกินตลอด แม้จะเป็นลูกกำพร้า แต่ก็ต้องถือว่าไม่ได้ลำบากมากนัก

ถาหยี่เหลี่ยนแต่งงานกับคนมีอันจะกินที่ยะลา ก็จะส่งของดีๆมาให้น้องๆ ลูกถาหยี่เหลี่ยนคนนึงเป็นหมอ น่าจะอ่อนกว่าแม่ไม่มาก ฝนเคยเจอครั้งนึง แม่เคยเล่าว่ามีบ้านหลังใหญ่ในยะลา

ข่าวว่าหยี่กีหล่านเลี้ยงน้องเข้มงวดมาก คนที่โดนหนักสุดน่าจะเป็นหยี่กียิ้น และหยี่กีหล่านน่าจะเก่งมากๆ ถึงสามารถส่งน้องเล็ก 2 คนไปเรียนกรุงเทพฯได้ แม่เป็นน้องคนรองสุดท้อง ได้ไปเรียนตัดเย็บเสื้อผ้าถึงกรุงเทพฯ กิ๊วเสื่องซึ่งเป็นน้องคนสุดท้องก็ยังได้ไปเรียนจนจบคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ แล้วกลับมารับราชการตำรวจ

นับว่าอากุงมองการณ์ไกล ที่สร้างบ้านและซื้อที่บ้านตรงนี้เอาไว้ พี่กิจเล่าว่าบ้านแถวๆนี้ มีแค่บ้านพี่กิจกับบ้านพี่สุที่ยังไม่เปลี่ยนมือ อยู่กันมายาวนานเป็นร้อยปีกันเลยทีเดียว

บ้านห้วยยอดเป็นบ้านที่ยาวมาก ตรงกลางบ้านเป็นลานบ่อน้ำ ไม่มีหลังคา กลางคืนดูดาวได้สบาย

ก่อนขึ้นบันไดมีหิ้งวางป้ายชื่ออากุงเขียนเป็นภาษาจีน กระถางธูปบรรจุดินเมื่อตอนที่อากุงเสีย คือเมื่อร้อยกว่าปีที่แล้ว กระถางธูปห่อด้วยกระดาษแดง ดูเผินๆก็นึกว่าเป็นกระป๋องธรรมดา แต่ปรากฎว่ากระถางธูปนั้นมีเชิงเทียนติดอยู่ด้วย วันนี้กิมฮวย(ดอกไม้ทองที่ประดับ)เหลือแค่ข้างเดียว พี่กิจบอกว่าเมื่อไม่กี่วันก่อน ห้วยยอดมีลูกเห็บตก ลมพัดแรงจนกิมฮวยปลิว ตามปกติหิ้งบูชาจะเปลี่ยนกระดาษเปลี่ยนกิมฮวยปีละหน พี่กิจเลยไม่กล้าไปทำอะไรกับมัน แถมแต่ละปีก็ต้องเปลี่ยนอย่างระมัดระวัง โดยเฉพาะกระถางธูปที่บรรจุดินร้อยปีนั้น

โอ่งมังกรที่วางอยู่หลังบ้านก็เป็นโอ่งที่ใช้มาเมื่อร้อยกว่าปีที่แล้ว จำได้ว่าตอนเด็กๆที่บ้านระนองก็มีโอ่งแบบนี้ใช้ ใบหนึ่งไว้สำหรับขังน้ำไว้อาบในห้องน้ำ อีกใบหนึ่งปิดฝามิดชิดไว้สำหรับเป็นน้ำกิน ซึ่งบ้านเราจะต้มน้ำดื่ม ไม่ได้ใช้ขันตักกินจากโอ่ง น้ำในโอ่งเย็นมาก

จักรเย็บผ้าก็เป็นเครื่องมือทำมาหากินของสาวๆบ้านนี้ หยี่กียิ้นกับแม่เย็บเก่งมาก คิดว่าสมัยนั้นจักรน่าจะเป็นอุปกรณ์ที่ทันสมัยที่ทุกบ้านต้องมีเหมือนที่สมัยนี้มีโน้ตบุ๊คมีคอมพิวเตอร์ไว้ทำงาน จักรของบ้านนี้ยังอยู่ดี และจักรของแม่ก็ยังอยู่ดีที่ปราจีนบุรี บ้านพี่สาวคนโตของเรา

นึกขึ้นได้ว่าตอนเด็กๆมานอนบ้านนี้ นอนห้องหลังชั้นบน แต่จำไม่ได้เลยว่ามีห้องอื่นอีกมั้ย วันนี้ก็เลยถือโอกาสขึ้นไปดู ชั้นบนไม่กว้างนัก มีห้องนอนสามห้อง คือห้องหน้า ห้องกลาง และห้องหลัง แปลกดีที่พอขึ้นไปเห็นห้องที่เคยนอนแล้ว ภาพจำเดิมเริ่มเลือนหายไป

ส่วนชื่อร้านเรืองเขต(ซึ่งเดิมขายของหลายอย่าง จำได้ว่ามีตู้โชว์รองเท้าขนาดใหญ่ด้วย) ก็มีที่มา ลุงจินต์ คุณพ่อของพี่กิจเป็นลูกของหมื่นจรเรืองเขต ฟังดูไม่ธรรมดานะ ถือว่ามียศถาบรรดาศักดิ์แบบเล็กๆ แต่การได้บรรดาศักดิ์สมัยโน้นคงไม่ใช่เรื่องง่าย

—---------------------------------------------------------------------

บ้านนี้เป็นบ้านที่มีความทรงจำดีๆของเรามากมาย ตอนปิดเทอมจะได้มาอยู่ที่นี่ บ้านห้วยยอดมีคุณลุงจินต์กับหยี่กียิ้น คุณป้าของเรา หยี่เพิ่งเสียไปเมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2558 ที่โรงพยาบาลในจังหวัดตรัง

คุณป้าเป็นป้าที่เรารักมาก ใจดีมาก คุยเก่งมาก และทำกับข้าวอร่อย ปิดเทอมตอนเด็กๆ ช่วงวันเชงเม้ง จะได้ไปพักที่บ้านคุณป้าที่ห้วยยอด ได้กินของอร่อยๆ ได้สนุกสนานในหมู่พี่น้อง คุณป้ากับคุณแม่เป็นพี่น้องลำดับต่อกันและมีหน้าตาคล้ายกันเป็นอย่างมากด้วยเช่นกัน มากขนาดที่เมื่อเราเดินเข้าบ้าน สวัสดีคุณแม่แล้วหันไปอีกด้านพบว่ามีคุณแม่อีกคนนั่งอยู่ ...

คุณป้าเป็นคนโชคดีที่อยู่ในครอบครัวที่รักกันยิ่ง โดยมีคุณป้าเป็นศูนย์กลางความรักของลูกหลาน หลานๆทุกคนเป็นเด็กดี และทุกคนเรียนดีมากถึงมากที่สุดเพราะอยากทำให้คุณย่า(ย)สบายใจ

ที่บ้านนี้เรามีพี่ๆ 6 คนคือ พี่ติ๊ พี่เจน พี่กิจ พี่เจตน์ พี่จ๊ะ และพี่ศรี พี่ๆทุกคนใจดีและดูแลน้องๆเป็นอย่างดีตั้งแต่เล็กจนโต และพี่เราทุกคนคุยเก่งและตลกมาก ยิ่งพี่ๆผู้หญิงนี่คุยเก่งขึ้นมาอีกระดับเลยค่ะ เรามีความทรงจำดีๆกับพี่ๆแต่ละคนในแต่ละเรื่องราวที่ไม่เหมือนกัน พี่เราพาเที่ยว พี่เราสอนให้เล่นสเก็ต พี่เราซื้อขนมให้กิน ฯลฯ

นึกมาตลอดว่าพวกเราโชคดีมากๆที่มีพี่น้องที่รักกันมากที่ห้วยยอด มีที่ที่เราไปแล้วมีความสุขเสมอ

คุณพี่ๆที่มีความทรงจำเรื่องบ้านห้วยยอดช่วยเติมเรื่องราวหน่อยนะคะ ลูกหลานเราควรรู้ประวัติครอบครัว

เพิ่มเติม:

1. ตกลงอากุงของเราใช้นามสกุลว่า ซีโฮ ค่ะ ไม่ได้ใช้แช่ คุณป้าและคุณแม่ก็เลยใช้นามมสกุล ซีโฮด้วย (สะกด ซีโฮ บ้าง ซีโฮ่ บ้าง งงเหมือนกันว่าเขียนยังไงแน่) และไปค้นมาว่า ซีโฮ เป็นหนึ่งใน 35 ตระกูลชาวจีนในตรังที่เขาพบว่าไม่มีการใช้แซ่ แต่ใช้นามสกุลไปเลย อ้อ ตั้งปอง ที่เป็นญาติเรา ก็เป็นนามสกุลแทนแซ่ด้วยเหมือนกัน ดูรายละเอียดในลิงก์นี้นะคะ https://www.sator4u.com/paper/947

และในโพสต์นี้มีตัวอักษรจีนของนามสกุล ซี่โฮ่ (林) https://www.facebook.com/.../d41d8cd9/3111600295585832/

2. คุณแม่เรามีชื่อจีนว่า ยุกหม่อย มีชื่อไทยว่า อมร ซีโฮ